Mitologya ve Alova

FİLEMON İLE BAUKİS

Yamacında Bergama’nın bir ağaç göreceksin

Yarısı çınar, yarısı ıhlamur.

Birlikte ölen göçkün âşıklarmış onlar

Fısıldaşır dururlarmış hâlâ rüzgârda:

Benden önce dökme yapraklarını 

Rakım: 0

Bugünün Türk şiirinde mitolojinin yeri yok. Misal; Oktay Rifat’ın, Melih Cevdet’in yahut mitolojiyi şiire çok daha güzel ‘yediren’ Ahmet Oktay’ın yaslandığı bir dünyanın ne bugünün şairinde ne de okurunda bir karşılığı var. Peki ne oldu? Sanal olanın gerçek olanı bile-isteye perdelediği bir çağda mitoloji niçin yadsındı? Bu soru uzun zamandır zihnimi meşgul ediyor.

Sadece Türk yazını değil, Batı’nın da temel kaynaklarına gönderme yapmaktan ‘sıkıldığını’ görüyoruz. (Yoksa bütün mesele bu mu: sıkılmak?) Bir istisna olarak sinema, fantazya kategorisini hâlâ mitolojiden faydalanarak sürdürüyor. Bu yönüyle mitoloji ile bağını koparmayan tek meslek grubu senaristlerdir diyebiliriz.

İşte, lafı getirmek istediğim yerdeyim: Alova, mitologyanın son neferidir. Onun şiiri ‘çok eski adıyla’ yaşayanların ülkesine bir göndermeler güldestesidir. Geçmişe öykünen ağıtlardır, başta Sapfo olmak üzere, efsaneleşmiş isimler için birer sevi, özlem ve haberci dizeler’idir. Hep deniz seviyesinde yaşamış/söyle(n)miş bir ozanın ruha dokunan şiiri dişil olduğu kadar doğayla eşsesli bir yapıda ilerler. Böylelikle varır, kaybolmak istediği deltaya. Karışır kendi sesiyle, ulu ozanların yelkensiz denizlerine.

----

*

Hiç erkek sesi duymamış bu ada

//

Hiç beşik sesi duymamış bu ada

(Lesbos, Hayal Ada)

*

Gölgesi kendine vuran kuleyim

Nesnesini unutmuş kelime 

(Nergisî - III)

*

Böyle, diyordu, işte böyle

Bir şehrâyin çıkardım

Ben her yalnızlığımdan 

(Onan)

*

Karnın bir körüktür

Günle gece arasında

//

Sen nereye bassan

Yerçekiminin en zayıf noktası

("Yalnız, Eller Değil")

*

Günleri

Yaşam süsü verilmiş bir intihar

(Kaktüs Kadın)

*

Akıyordu tirşe yüreğim

Çivit denizlerine senin

Göz gözü görmez gecede 

(Biblis'ten Kaunos'a)

*

Sokaklarda bir başınaydı o

 /

Yeni yazılmış bir şiirle

Kaybolurdu kokular

Arastalar arasında

(Enkidu)

*

Uzağında tensemelerin

Çalışıyor şair

//

Geçerken Lirik alayları Boğaz’dan

Eşliğinde çamların çaldığı Lir’in

Koymak için yerlerine yeniden

Yitik dizelerini Safo’nun

(Ölümsüz Orfeus)

*

Yanlış bir zamanlamaysa Yaşam

Her zaman yanlış bir anlamaydı Ölüm

(Piramos ile Tisbe)

UTAÇICI - I:

LİDYA KRALI KANDAULES'İN SÖZLERİ

Hatırlıyor musun Göl’de geçen günleri?

Kayıp giden yılanbalıklarını?

Öyle ele geçmez sevişirken ay ışığında.

Gülünce beyaz taylar uyanır uzaklarda

Yürüse, iki pan flüt olur ayakları.

Ner’den bilsin kara budun!

Bir görseler onu Pazaryeri’nde

Bir an, çırılçıplak

Bir gözkapağı gibi

Güneşin mağaralarını açan

Sedef bir şimşek gibi

Bir an, Tiyatro’da.

Kuğulardan bir uçuş olur içimdeki boğa.

Bir görsen, girerken yatağa

Yay gibi gerilir gövdesi

Avının titreyişini taşıyan. 

Hatırlıyor musun

Altın tuttuğumuz postları Irmak’ta?

Öyle parıldar teni yaz ışığında.

Buluşturmak isterdim

Birbirini görmemiş ormanları

Yedi dilli bir tayf olup

Dönsün isterdim başım 

Anlatayım diye

Kraterler açan denizlerini karımın

UTAÇlCl-ll:

KRALİÇENİN İÇİNDEN KONUŞMASI

Ödül mü ceza mı bana bu güzellik? 

Bir tek duruşum olsaydı, bir bakışım

Beyaz bir yontu gibi mermerden

Çevrinen ışıkları altında güneşin

Uçmasaydı saçlarım tanyelinde

Bir tek gülümseyiş olsaydım

Son çekiç sesinden sonsuza

Kırık burnum, kopuk kollarımla

Geçerken önümden kara budunlar

Bilmeden adımı, yitik yontucumu

Devinen bir yontu değil miyim şimdi

Kente giden yolda, Tiyatro’da

Bin bakış, bin fısıltı

Geçerken aklımdan, bacaklarımdan

Bir tek duruş, bakış değil miyim

Tutulmuş ışıkları altında güneşin

Görmeden başka şey, bana tanınmış

Biçimlerden, devinimden

Birden yabancılaşırken tanıdık tepeler

Altın suları kızlığımın?