Jean-Léon Gérôme, Black Bashi-Bazouk, 1869. |
Göçe, yerleşik
hayata zorlanan Avşarlardan Dadaloğlu, göç sonrasında çok az kalmış
kuvvetleriyle Germiyanoğlu Beyliğini yenmelerini konu alan şiirinde,
“Kalktı göç eyledi Avşar illeri
Ağır ağır giden iller bizimdir
Arab atlar yakın eyler ırağı
Yüce dağdan aşan yollar bizimdir”
Yüce dağdan aşan yollar bizimdir”
demiş.
Tomarza’da
(Kayseri) doğduğu bilinen (1785) Dadaloğlu’nun ölüm yerinin ise Osmanlının iskân
politikası sonucu Türkmen konar-göçerlerinin tarih boyu yaşadığı Toros
çevresinin kuzeyinde kalan Sivas Şarkışla (1868) olduğu söylenir.
“Yağmur yağdı da bulandı hava” diye
başlayan ve sözlerinden Dadaloğlu’nun geç-dönem türkülerinden biri olduğu
anlaşılan eserinde şöyle diyor:
“Dokuz boğum da kargımın boyu
Düşmana at sürmek ecdadın soyu
Binmiş Abidin’im varıyom deyi
Boynu uzun Arap Atlar nice oldu”
1865
yılında Cevdet ve Derviş Paşaların yönetiminde bir Fırka-i İslâhiye kurulmuş ve
bölgeye gönderilmiştir. Uzun uğraşlar sonucu başarıyla sonuçlanan hareket için Dadaloğlu
bu kez şöyle seslenir:
“Derviş paşa gayrı kına yakınsın
Böbür böbür dört bir yana bakınsın
Amma bizden gece gündüz sakınsın
Öç alırız ilk fırsatı bulanda”
Jean-Léon
Gérôme’un aynı dönem içinde tamamlanmış (1869) “Black Bashi-Bazouk” resmi beni
Dadaloğluyla bir düşündürüyor. Bak sen diyorum, bizim Dadaloğlu bir çeşit
tersinden başıbozuk imiş… Muhteşem
kaybedenlerden yani. Teselli için mi; halk çok sevmiş onu, hiç unutmamış, adını
efsanelerle bir anmış.
“Akşamınan ikindinin arası
Aldı beni şu düşmanın yarası
Ecel geldi ölmemizin sırası
Ağladı il oba gözü kan oldu”
Eydost…
Ölen
ölür, kalan sağlar dâhil, kimseye kalmaz bu dünya.
Yalan
dünya.
“Kılıç kabzasında kınalı parmak
Ne aman müşküldür yardan ayrılmak
Hepimiz kırılırız yurdumuz vermek
Silahına güvenenler nice oldu”
Yorumlar
Yorum Gönder