İhtişamlı Bir İlk Şiir Kitabı: Sır Kâtibi

Sır Kâtibi, rahmetli Hulki Aktunç'un ilk şiir kitabıdır. Şiir Atı yayınlarının bir güzelliği olarak 1989 yılında basılmış. Hiç çekinmeden söyleyebilirim ki bu güne kadar gördüğüm en güzel kapak tasarımına sahiptir. Müthiş bir histi sahiden de, hiç unutmuyorum kitapla ilk karşılaştığım ânı.

(Yıllar sonra Hulki abiye bu mevzuu uzun uzun, bir çocuk gibi anlatınca o da çok sevinmiş benimle aynı fikirde olduğunu beyan etmişti... Ve uzun bir 'kitap kapağı' muhabbeti başlamıştı aramızda, ki, bir daha tekrarlanmadı öyle bir sohbet hayatımda, ne Hulki abi ile ne de başkasıyla. Hastanede olduğunu biliyordum ama vefat haberini aldığım gün derinden sarsılmıştım.)

Kitabın kapak tarsımı Akan Kor’a ait –elleri dert görmesin! Akan beyle de konuşma şansım oldu. Sonraki yıllarda meslekî birikimini kitap kapağı dışındaki tasarımlara ağırlık vermesi yayıncılığımız için önemli bir kayıp bence.

Evet, sahiden de ‘ihtişamlı’ bir ilk şiir kitabı Sır Kâtibi. Sabırla işlenmiş ve demini bulmuş özgün bir dil işçiliğinin, keskin bir edebiyat bilgisiyle ve masallar, destanlar ile halk söylencelerinin harmanından müteşekkil kişisel bir tarihin ortak ürünü. Şairin şiiri, çağının şiiri… Böylesi büyük bir sese hayran olmamak elde değil.

 Kitaptan bir şiir paylaşayım:

DOKUNAK

Toprağa ve küle üzülüyorum

ıssız bir geçit oluyorum

dağ başlarında

Bir çerçi inliyor

ay da bakıyor yamacımda

Renk biriktiriyorum

kan ve limon

ah diyor çerçi

alıcıları vardır onların da

Bu güz eskilerinden

daha çok benziyor

bir güz fotoğrafına

Önce kırık bir kahverengi

ardında eski bahçe daima

Ve bir kızçocuk koşuyor

yaşı sekiz

saçları kerimanhalis

Hayatı sepya

[Hulki Aktunç, SIR KÂTİBİ, sy. 89.]

[Aşağıdakiler de kitaptan benim seçtiklerim, tadımlık diyeceğim ama oldukça geniş bir seçki aslında ;) Nihayetinde kendim için tuttuğum notlar bunlar, başkaları da istifade ediyorsa ne mutlu bana.]

KALDIRIM BİLGESİ

(II)

(...)

-Yolum uzağa

bütün sorguculardan

en uzağa yolum benim

(V)

Suçlu Melek

Yalnız mıyım

eğreltiler de

dindiremiyor beni

-Biri odumdan ateş yaktı

ve küllerimi deşeledi biri

-İhvan idim

karanlık bir törende

sözlerimi ishakkuşu belledi

-Ben hep öldürülüyorum

hep kışlaktayım

hep kışlaktayım

boynumda bir yara var

-Başkasında konuşuyor

kendimde susuyorum

sınanmış bir ateşte

(VI)

(...)

Gel de sorgula beni kara sahtiyan.

Düşlerindeki korkulu gulyabaniden

kurtul. Düş de göremeyeceksin

o meleğin suçlarına erince.

CİN DÜĞÜNÜ

Yokum yokum ah burdayım burdayım

bir serseri karabatak ardında

yaralı ve Hafik'li kanburdayım

Yok ediyor beni hazin düğünler

yok bilemem seste mi suskuda mı

cinlerin yok ettiği santurdayım

Burdaydım ve tellerim yok tınladı

yokum yokum hiç burda aramayın

yite yite var olan bir surdayım

*

bütün imgeler

ölü bir erkek

zihninde söner

*

Irmağı göster bana

denize vardığı yeri

Dar geçidi yüreğimin

sevdayla aşılır belki

*

Bazı şarkılardan başka

ülke yok bana

bazı küllerden başka gül

yok buradayım ıssızım

*

Vardığım yer

münzevi bir

yarım

ada

*

başkalarından bıktım

sevmedim kendimi de

*

Ah menzillerimiz

ki hep yarım kaldı

*

Ben battığım

tenhalığımı

kimseye anlatamam

Başkalarıyla giderler

yapayalnız dönerler

unuttukları kıyıya

*

çok sevilmiş bacaklarıyla Şehriyâr'dan

derin baktı yastıkta sûretine kızın

düşündüğü bin dizenin en uzunundan

*

Unutmayın külhan toyları

akrep kendi hukukuyla vurulur

*

Soluk ve düş resmiyle

andığı bir kadını

yaralar ve yok olur

(...)

Aşka bir esnası yoktu

kepengini tün kapadı

küstü sustu resme baktı

uzandı o gözü öptü

*

Dünyaya çekül düşüren bir adam vardı

Boynunu çok uzun efsanelerde asardı

*

Tenimin semtinde

aşk bulamadımdı o sıra

ben ne galizdim

ve ne kölecan

sorun onlara

Kendine cellat duran

boynunu aklamaz da

Ve semtim oldunuzdu siz

ey nesnesiz gölgeler

*

Bir su sonsuz odaları karalar birden

taşlıklarda sofalarda gölgeler siner

bir gölgekâr inlemeye başlar şiirden

dışarıda yağmur sesleri aniden diner

*

Anneannem ki bir ada idi, annenin daha küçükken evden kaçtığı, benim de yarım yırtık günce yapraklarıyla sevda arandığım bir ada idi.

*

Anneannem ki bir ada idi

uzak tepeler gülcüsü

manastırlar yatırcıklar bekçisi

Kuruyup incelmiş belini

dolanıyor yıldızevleri

Size kuytu koyaklar size

bana dönüşsüz kıstak

Rüzgâr yiyip yel içiyor

tabut başındaki tülbendi

 

Selim İleri, Hulki Aktunç ve İbrahim Yıldırım

Okuma önerisi

Hulki Aktunç’un ilk gençlik yıllarında arkadaşlığını yapmış bir yazar olan Namık Çınar’dan hüzünlü bir veda yazısı: 

http://arsiv.taraf.com.tr/yazilar/namik-cinar/bir-yazarin-olumu/16799/